TC.

KONYA BÖLGE İDARE MAHKEMESİ 4. İDARİ DAVA DAİRESİ

E. 2020/651

K. 2020/632

T. 9.7.2020

DAVANIN KONUSU : Davacılar tarafından, kanunı yakınları olan Hava Pılot Kurmay Yuzbaşı M Ton 1 Ana Jet Us Komutanlığı'nda gorevli olduğu sırada içinde bulunduğu F-4 jet uçağının 05 03 2015 tanhinde Konya il merkezi yakınlarında duşmesi sonucu hayatını kaybetmesi nedeniyle desteğinden yoksun kaldıkları öne sürulerek fazlaya İlişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davacılardan adı geçenin eşi Sena T için 100,90 TL maddi, 100 000,00-TL manevi, çocuk Berna T için ise 100,00-TL maddi, 50 000,00-TL manevı tazminatın yasal faiziyle bırlıkte ödenmesine karar verilmesi istenildiği, davacılar vekilinin 19/02/2019 tarıhınde Mahkemeye sunulan ıslah dilekçesi ile muddeabıh artırılarak Sena T için 2 436 575,00 TL maddi, 150 090,00 TL manevi, çocuk Berna T içinse 1 025 542,00 TL maddi, 100 000,00-TL manevi tazminatın olay tarihinden (05 03 2015 ) itibaren yasal faiziyle bırlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ Olayda, davacıların maddı zararının hesaplanması için resen seçilen bilırkışı tarafından tanzım olunup, Mahkemeye ibraz edilen 28 01 2019 tarıhlı bılırkişı raporunda, davacı eş Sena T'ın maddi 2 436 575,00-TL, diğer davacı Berna T.ın ise maddi zararının 1 025 542,00-TL olarak hesaplandığı, taraflara tebliğ edilen bılırkışı raporuna davalı idare tarafından rtıraz edildiği, Mahkememce itiraz yerinde görülmeyerek bilirkişi raporundaki tespit ve değerlendirmelerin hukme esas alınabılır nitelikte olduğu sonucuna varıldığı, her ne kadar faiz istemi yönünden davacı vekili tarafından hukmeditecek tazminata daya dilekçesinde ve Mahkemeye sunulan 19 02 2019 tarihli ıslah dilekçesinde olay tarıhınden ( muteveffanın vefat tarihinden ) itibaren işletilecek yasal fazı ile birlikte tazmınine karar verilmesi Istenilmekte ise de, davalı idarenin zararın ödenmemesi yolunda temerrüde duştuğu tarıh olarak davacı tarafın davalı ıdareye başvurduğu tarihin, ıslah dilekçesi sonrasında ise ıslah dilekçesinin davalı Idareye tebliğ tarıhinın baz alınması gerekeceğinden davacının dava açılırken talep ettiği maddi ve manevi tazmınatlara yönelik yasal faizin davalı idareye başvuru tarıhı olan 29 01 2016 tarihinden itibaren, ıslah dilekçesi sonrasında ıse ıslah dilekçesinin davalı idareye tebliğ tarıhı olan 09 05 2019 tarihinden ıtıbaren işleyecek yasal faızıyle birlikte davacılara odenmesi gerektiği, bu durumda, davada destekten yoksun kalma zararı bulunan, eş Sena T'a 2.436 575,00 TL, çocuk Berna T'a 1 025 542,00-TL olmak uzere toplam 3 462 117,00-TL maddı tazmınatın, hem eş hem çocuk yönunden 100,00 er TLsının idareye başvuru tarıhi olan 29.01 2016 tarıhinden itibaren, eş Sena T. açısından 3 436 475-TL. ve çocuk Berna T. açısından 1 025 442 TL maddı tazmınatın ıse islah dilekçesinin davalı idareye tebliğ tarıhı olan 09 05 2019 tarihinden ıtıbaren işleyecek yasal faiziyle bırlıkte odenmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığı, davacılardan Sena T'ın eşi, Berna T'ın babasının vefatı sebebiyle duydukları ve ornur boyu duyacakları acı ve ıstıraplarını kısmen de olsa karşılayabilmek amacıyla olayın meydana geliş şekli, tarıhı, muteveffanın statusu, sosyal durumu, paranın alım gucu dikkate alınarak Sena T için 100 000,00 TL, Berna T için 50 000,00 TL manevi tazminatın davalı idareye başvuru tarıhinden ıtıbaren yasal faizıyle bırlıkte odenmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığı, davacı vekilince 19 02 2019 tarıhli ıslah dilekçesiyle manevi tazmınat mıktarını Sena T ıçın 50 00,00-TL, Berna T. için 50 000,00-TL arttırmış tse de bılındığı üzere, manevi tazmınat patrımuanda ( malvarlığında ) meydana gelen bir eksilmeyi/azalmayı karşılamaya yönelik bir tazmin aracı olmadığı, manevi tazmınat duygusal bır tatmin aracı olduğu, olum olayında acının en çok yaşandığı an olum haberinin «ik alındığı an olduğu, yine elemin bölunerek bir kısmının davanın ilk açılışında, Kalan kısmının daha sonra artırmmda bulanarak talep edilmesi, manevi tazmınatın özüne ve Işlevine aykırı duşeceği kanaatine ulaşıldığı, bu durumda; 19 02 2019 tarihli artırım dilekçesinin manevi tazminat mıktarının Sena T için S0 000,00-TL, Berna T. için 50 000,00-TL arttırımına ilişkin kısmının reddi gerektiği sonuç ve kannatıne ulaşıld ğı gerekçesiyle Konya 2 İdare Mahkemesi nce verilen 09/10/2019 tarıh ve E 2017/1477, K 2019/1160 Sayılı karar de davacıların maddı tazmınat istemlerinin kabulüyle eş Sena T. için 2 436 575,00-TL, çocuk Berna T ıçın 1 025 542,00-TL olmak üzere toplam 3 462 117,00 TL maddi tazminatın 200,00.-TUsının davalı idareye başvuru tarihi olan 29 01 2016 tarıhinden ıtıbaren, 3 461 917,00 TL tazmınatın ıse ıslah dilekçesinin davalı idarelere tebliğ tarihi olan 09 05 2019 tarıhinden itibaren işleyecek yasal faiziyle bırlıkte davacılara ÖDENMESİNE, davacıların manevi tazminat istemlerinin kısmen KABULU ile eş Sena T için 100 000,00-TL, çocuk Berna T. için 50 000,00 TL olmak üzere toplam 150 000,00 TL manevi tazminatın davalı ıdareye başvuru tarihi olan 29 01 2016 tarihinden İtibaren işleyecek yasal faiziyle bırlıkte davacılara ödenmesine, davacıların manevi tazminat isteminin 100 000,00-TLlık kısmının ıse REDDİNE karar verilmiştir

İSTİNAF DİLEKÇESİNİN ÖZETİ Davacı vekili tarafından, mahkemece hükmedilen tazminat miktarının az olduğu, davalı tarafın haksız ve mesnetsiz ıstınaf ıtırazlarının reddi ile hiçbir hukukı geçerliliği bulunmayan ıstinaf başvurusunun usulden ve esastan reddine karar verilerek mahkeme kararının kaldırılarak manevi tazmınat miktarının tamamının kabulune karar verilmesi gerektiği, Davalı idare vekili tarafından 1se; tazminat miktarının emsal nitelikte olduğu değerlendirilen davalarda hesaplanan mıktarlara göre yuksek olduğu, hukmedilen tazmınat mıktarının sebepsiz zenginleşmeye sebep olmaması gerektiği ayrıca ıdarenin harçlardan muaf olduğu ve mahkeme kararının usul ve esas bakımından hukuka aykırı olduğu ileri surulerek kaldırılması istenilmektedir

DAVALI İDARE SAVUNMASININ ÖZETİ Davacı istinaf isteminin reddi ile İdare ıstınaf isteminin kabulune karar verilmesi gerektiği savunulmuştur

Karar veren Konya Bolge İdare Mahkemesi 4, İdarı Dava Datresi'nce ışın gereği goruşuldu

KARAR : HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Dava; davacıların kanuni yakınları olan Hava Pılot Kurmay Yuzbaşı M T'ın 1 Ana Jet Us Komutanlığı'nda görevli olduğu sırada içinde bulunduğu F-4 jet uçağının 05 03.2015 tarihinde Konya ıl merkezi yakınlarında duşmesi sonucu hayatını kaybetmesi nedeniyle desteğinden yoksun kaldıkları öne surulerek fazlaya ilişkın hakları saklı kalmak kaydıyla davacılardan adı geçenin eşi Sena T. ıçın 100,00-TL maddı, 100 000,00-TL manevi, çocuk Berna T. ıçin ise 100,00-TL maddi, 50 000,00-TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte odenmesine karar verilmesi istenildığ, , davacılar vekılının 19/02/2019 tarıhınde Mahkemeye sunulan ıslah dilekçesi ile muddeabıh artırılarak Sena T. ıçın 2.436 575,00-TL maddı, 150 000,00-TL manevi, çocuk Berna T. içinse 1.025 542,00-TL maddi, 100 000,00-TL manevi tazminatın olay tarihinden ( 05 03 2015 ) itibaren yasal faiziyle birlikte odenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

Duruşma, yargılama faalıyetinde yuzyuzelik ilkesinin gereği olup, bu usule uyulmaması adıl yargılanma hakkının ıhlalı anlamına gelecek onemde bır eksikliktir.

İdarı yargıda duruşma yapılacak haller ve takdıren yapılmayabılecek haller 2577 İdan Yargılama Usulu Kanunu'nun 17. maddesinde

duzenlenmıştır. Anılan Kanun hukmunun 1. fıkrasında “ Danıştay ile idare ve vergLmahkemelerinde açılan iptal ve yirmibeşbin Türk Lirasını

aşan tam yargı davaları ile tarh edilen vergi, resim ve harçlarla benzeri mali yükümler ve bunların zam ve çezaları toplamı yirmibeşbin Türk Lirasını aşan vergi davalarında, taraflardan birinin isteği üzerine duruşma yapılır" kuralına yer verilmiştir.

Yukarıda anılan mevzuat hukmunun değerlendirilmesi sonucu, idare mahkemelerinde; İPTAL DAVALARI ( tamamı ) ve 25.000 -TLYİ AŞAN

TAM YARGI DAVALARINDA, talep halinde duruşma yapılmasının mecburi, olduğu, 25 000 -Tl'nın altında kalan ( bu rakam her yıl yeniden değerlendirme oranına gore guncellenmekte olup 2019 yılı için 44 000,00-TUdır ) TAM YARGI davalarında hakimin takdirinde olduğu sonucunavarılmaktadır.

Bu durumda, 2577 Sayılı Kanun'un yukarıda anılan hükmü yyarınça duruşma yapılarak karar verilmeşi gerekirken bu mecburi usul kuralına uyulmadan karar verlidiği görüldüğünden, İstinaf başvuruşuna konu kararın kaldırılması gerektiği sonucuna yarılmıştır.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle 1)lstınaf ısteminlerinin kabulüne, 2)Konya 2. İdare Mahkemesi'nin 09/10/2019 tarıh ve E.2017/1477, K 2019/1160 Sayılı kararının kaldırılmasına,

3)Yukarıda açıklanan hususlar doğrultusunda dava dosyasının yeniden karar verilmek uzere Mahkemesine iadesine, Mahkemece yeniden verilecek kararda yargılama giderlerine hukmedileceğinden yargılama giderleri yönunden hukum Kurulmamasına,

2577 Sayılı Kanun'un 45. maddesi uyarınca, 09.07.2020 tarıhınde kesin olarak oybırlığı ıle karar verildi.