Danıştay 5. Daire Başkanlığı 2021/2054 E. , 2021/1274 K.

"İçtihat Metni"
T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2054
Karar No : 2021/1274

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Ajansı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, 17/11/2009 tarihli iş akdiyle davalı idare bünyesinde İzleme ve Değerlendirme Birim Başkanı olarak görev yapmakta iken iş akdinin tazminatsız olarak 03/08/2016 tarihi itibariyle feshine ilişkin Karacadağ Kalkınma Ajansı Genel Sekreterliği'nin … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacının 17/11/2009 tarihli iş sözleşmesi ile davalı idare bünyesinde İzleme ve Değerlendirme Birim Başkanı olarak yürüttüğü çalışmasının 03/08/2016 tarihi itibariyle son verilerek iş akdinin tazminatsız olarak feshedilmesine ilişkin … tarihli Yönetim Kurulu kararının alındığı, alınan kararda her ne kadar 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 4. maddesi uyarınca iş akdinin feshinden bahsedilerek idarenin tek yanlı işlemi ile iş akdi sonlandırılmış olsa da davacının çalışma şekli itibariyle tabi olduğu hükümler sebebiyle 4857 sayılı İş Kanunu'na tabi sözleşmeli personel olarak görev yaptığı, dava konusu uyuşmazlığın niteliği de dikkate alındığında bakılan davanın görüm ve çözüm yerinin adli yargı olduğu anlaşıldığından, bakılan davanın esasının incelenmesine olanak bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın görev yönünden reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davacının istinaf başvurusunda bulunması üzerine … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği belirtilerek
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı vekili tarafından, dava konusu iş akdinin feshi işleminin İş Kanunu'ndan kaynaklanan bir işlem olmadığı, 667 sayılı KHK hükümlerine istinaden, idarenin tek yanlı irade açıklaması sonucu tesis edilen idari nitelikte bir işlem olması dolayısıyla görevli yargı kolunun idari yargı olduğu, müvekkili ile aynı kurumda çalışan ve davası idari yargıda görülerek iptal ile sonuçlanan başka bir davacının bulunduğu belirtilerek usul ve yasaya aykırı olan Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacının 5449 sayılı Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun'un 18. maddesi çerçevesinde İş Kanunu'na tabi olarak iş sözleşmesi ile istihdam edildiği, anılan maddede, Ajans personeline ilişkin tüm ihtilaflarının iş mahkemelerinde görüleceğinin düzenlendiği, dava konusu uyuşmazlıkta idari yargının görevli olduğu kabul edilse dahi idari dava açma süresinin geçtiği belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Uyuşmazlık konusu olayda davacının iş akdi, 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 4. maddesi uyarınca kamu gücüne dayalı ve tek taraflı tesis edilen bir işlem ile sonlandırıldığından ve davacı tarafından İş Kanunu'ndan ya da iş akdinden doğan bir hak talep edilmediğinden işbu davanın idari yargı yerince çözülmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığından, davanın görev yönünden reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
17/11/2009 tarihli iş akdiyle davalı idare bünyesinde İzleme ve Değerlendirme Birim Başkanı olarak görev yapmakta olan davacının iş akdinin tazminatsız olarak 03/08/2016 tarihi itibariyle feshine ilişkin … tarih ve … sayılı Yönetim Kurulu kararı, davacıya Karacadağ Kalkınma Ajansı Genel Sekreterliği'nin … tarih ve … sayılı işlemi ile bildirilmiştir.
Bunun üzerine, anılan kararın iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinde, idari dava türleri olarak; idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptali için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları, idari eylem ve işlemlerinden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davaların sayıldığı ve idari yargının, idari eylem ve işlemlerin hukuki denetimini yapmakla görevli olduğu kurala bağlanmıştır.
667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararname'nin 4. maddesinin 1. fıkrasının (g) bendinde "Bir bakanlığa bağlı, ilgili veya ilişkili olmayan diğer kurumlarda her türlü kadro, pozisyon ve statüde (işçi dahil) istihdam edilen personel, birim amirinin teklifi üzerine atamaya yetkili amirin onayıyla kamu görevinden çıkarılır." düzenlemesi yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Görev uyuşmazlığının çözümünde tarafların hukuki statüsünün yanında dava konusu edilen işlemin niteliği de önem arz etmektedir. Kamu tüzel kişileri ile gerçek kişiler arasındaki ilişki özel hukuktaki eşitler arası ilişkiden farklıdır. Kimi zaman kamu tüzel kişisi ile gerçek kişi arasında tamamen özel hukuk kurallarına göre bir ilişki tesisi mümkün ise de çoğunlukla kamu otoritesinin üstün yetkiyle donatıldığı, tek taraflı irade beyanı ile karşı tarafın hukuki durumunda değişiklik yapabildiği bir hukuki ilişki söz konusudur. İdare; İdare hukuku alanında, kamu gücüne dayalı olarak re'sen ve tek yanlı irade açıklaması sonucu tesis etmiş olduğu işlemlerle, hukuk alanında yeni bir durum oluşturulmakla işleme idari işlem kimliği kazandırmakta ve kural olarak bu işlemler özel yasal düzenlemeler dışında idari yargı denetimine tabi bulunmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden; davacı tarafından 17/11/2009 tarihli iş akdiyle davalı idare bünyesinde İzleme ve Değerlendirme Birim Başkanı olarak görev yapmakta iken iş akdinin tazminatsız olarak 03/08/2016 tarihi itibariyle feshine ilişkin Karacadağ Kalkınma Ajansı Genel Sekreterliği'nin … tarih ve … sayılı işleminin iptali bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, kamu tüzel kişiliğini haiz … Kalkınma Ajansında İş Kanunu hükümlerine göre çalışan davacı hakkında … Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu kararıyla tesis edilen iş akdinin feshedilmesine ilişkin işlemin; kamu gücüne dayalı ve tek taraflı tesis edilmiş, davacının menfaatini etkileyen ve bu yönüyle sonuç doğuran bir idari işlem olduğu ve anılan işlemin iptali istemiyle açılan davanın görüm ve çözümünün idari yargıya ait olduğu açıktır.
Her ne kadar ilk derece mahkemesince; davacının çalışma şekli itibariyle tabi olduğu hükümler sebebiyle 4857 sayılı İş Kanunu'na tabi sözleşmeli personel olarak görev yaptığı, dava konusu uyuşmazlığın niteliği de dikkate alındığında bakılan davanın görüm ve çözüm yerinin adli yargı olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verilmiş ise de; uyuşmazlık konusu olayda iş akdinin, 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 4/1(g) maddesi uyarınca sonlandırıldığı, iş akdinden ya da İş Kanunu'ndan doğan bir hak talep edilmediği, sözleşmenin sona erdirilmesi nedeninin İş Kanunu'nda sayılan fesih nedenlerinden biri olmadığı görülmektedir.
Bu itibarla, davanın esasının incelenerek bir karar verilmesi gerekirken, uyuşmazlığın çözümünün adli yargı mercilerinin görevinde olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdare Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle görev yönünden reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge Mahkemesi … İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 26/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.