ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI
1
Yazılar
1
Üyeler
0
Likes
169
Görüntüleme
Konu başlatıcı Aralık 15, 2021 12:53 pm
Tutuklunun İnternet Yoluyla Üniversite Derslerine ve Sınavlarına Katılma Talebinin Reddedilmesi Nedeniyle Eğitim Hakkının İhlal Edildiği İddiasının Kabul Edilemez Olduğu
Anayasa Mahkemesi Birinci Bölümü 6/10/2021 tarihinde, Mehmet Al (B. No: 2021/6664) başvurusunda, eğitim hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar vermiştir.
Olaylar
Başvurucu, hükûmeti ortadan kaldırmaya veya görevini yapmaya engellemeye teşebbüs etme suçundan tutuklu ve aynı zamanda üniversite öğrencisidir. COVID-19 salgını nedeniyle öğrenim gördüğü fakültede derslerin ve sınavların uzaktan öğretim yoluyla internet üzerinden gerçekleştirilmeye başlanması üzerine internet yoluyla ders ve sınavlara girme talebini Ceza İnfaz Kurumuna bildirmiştir.
Ceza İnfaz Kurumu İdare Kurulu Başkanlığı; hükümlü ve tutukluların mevzuat uyarınca örgün ve uzaktan eğitime devam etmesinin mümkün olmadığı, ceza infaz kurumuun fiziki yapısı, yeterli alt yapıya sahip internet bağlantılı bilgisayarların bulunmaması ve COVID-19 salgını riskleri nedenleriyle ciddi aksaklıkların meydana geleceğinden bahisle başvurucunun talebini kabul etmemiştir.
Başvurucu söz konusu karara karşı İnfaz Hâkimliğine şikâyette bulunmuştur. İnfaz Hâkimliği başvurucunun şikâyetini reddetmiştir. Başvurucunun ret kararına karşı itirazı Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedilmiştir.
İddialar
Başvurucu, ceza infaz kurumunda internet yoluyla üniversite derslerine ve sınavlarına katılma talebinin reddedilmesi nedeniyle eğitim hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
Mahkemenin Değerlendirmesi
Somut olayda başvurucu, talebinin hukuka aykırı şekilde reddedildiğini belirterek eğitim hakkının ihlal edildiğinden şikâyet etmiştir. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'da, ceza infaz kurumlarında internet kullanımının yalnızca eğitim ve iyileştirme faaliyetleri kapsamında ve idarenin takdir yetkisi içinde mümkün olduğu öngörülmüştür. Kanun'da öngörülen eğitim ve iyileştirme faaliyetlerinin kapsamı ise idarenin çıkardığı Yönetmelik ve Genelge şeklindeki düzenleyici işlemlerle somutlaştırılmıştır. Buna göre kapalı ceza infaz kurumunda bulunan başvurucunun öğrencisi olduğu yükseköğretim programının da Kanun'da öngörülen eğitim ve iyileştirme faaliyetleri kapsamında kabul edildiği anlaşılmaktadır.
Bunun yanında 5275 sayılı Kanun'da kapalı ceza infaz kurumunda bulunan tutuklu ve hükümlülerin örgün öğretime devam etmeleri konusunda idarenin bir yükümlülüğü bulunmadığı açıkça ortaya konulmuştur. Kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan tutuklu ve hükümlülerin örgün yükseköğretime devamları konusunda devletin bir pozitif yükümlülük üstlendiğinden bahsedilemeyeceği gibi kural olarak masrafları kendileri tarafından karşılanmak kaydıyla yalnızca sınavlarına götürülme imkânının kullandırılması konusunda da özellikle başvurucunun tutuklu olduğu belli suç grupları yönünden idarenin oldukça geniş bir takdir yetkisi bulunduğu görülmektedir.
İlgili Genelge'de Yükseköğretim Kurulunun kararıyla doğrudan uzaktan öğretim metoduyla gerçekleştirileceği öngörülerek açılan öğretim programlarına devam eden tutuklu ve hükümlülere internet kullanarak öğrenimlerine devam etme imkânı sunulduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte başvurucunun devam etmek istediği öğrenim programı, salgın nedeniyle geçici olarak uzaktan öğretim metoduna geçilmiş olmakla birlikte esasen bir örgün öğrenim programıdır. Salgın nedeniyle geçici olarak uzaktan öğretim metoduna geçilmiş olmasının ise devletin bu konuda bir pozitif yükümlülüğünün doğmasına sebep olamayacağı gibi tam aksine ceza infaz kurumlarında bu kapsamda bir organizasyon yapılmasını daha da zorlaştıracak bir husus olduğu anlaşılmıştır.
Nitekim istekli her bir mahpusun ayrı ayrı derslerine girmelerinin sağlanması bilgisayar ve internet olanaklarının yanı sıra ceza infaz kurumunda uygun mekânların da hazırlanmasını gerektirir. Öte yandan hem eğitimin hem de salgın hastalığın dayattığı bazı gereklilikler nedeniyle çok sayıda kişinin aynı ortamda ayrı ayrı bilgisayarlar üzerinden kendi derslerine veya sınavlarına girmeleri de ciddi bir zorluk oluşturacaktır. Bunlardan başka kapalı ceza infaz kurumunda bulunan mahpusların denetimsiz bir şekilde internet ortamına bırakılmaları da mümkün değildir ve örgün eğitim kapsamındaki ders ve sınavlarına ancak infaz kurumu görevlilerinin kontrolü altında girebilirler. Bu durum ise oldukça ciddi sayıda görevlinin yalnızca bu iş için görevlendirilmesini zorunlu kılacaktır.
Sonuç olarak kapalı ceza infaz kurumunda bulunan başvurucunun COVID-19 salgını nedeniyle geçici olarak uzaktan öğretim metoduna geçtiği anlaşılan örgün yükseköğretim programına, internet kullanma imkânından yararlandırılarak devam etmesinin sağlanması yönünden devletin herhangi bir pozitif yükümlülüğü bulunmadığının açık olduğu değerlendirilmiştir.
Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle eğitim hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın kabul edilemez olduğuna karar vermiştir.
Cevap yaz