ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI
1
Yazılar
1
Üyeler
0
Likes
158
Görüntüleme
Konu başlatıcı Kasım 26, 2021 8:15 am
Anayasa Mahkemesi
Bireysel Başvuru Basın Duyuruları
BASIN DUYURUSU
26.11.2021
BB 84/21
Anayasa Mahkemesinin İhlal Kararlarının Gereğinin Yerine Getirilmediği İddiasıyla Yapılan Başvurulara İlişkin Kararlar
Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu 1/7/2021 tarihinde, Erol Eşrefoğlu (B. No: 2018/23111) ve Behzet Çakar ve Diğerleri (2) (B. No: 2019/2333) başvurularında, Anayasa’nın 19. maddesinde güvence altına alınan kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının birinci başvuruda ihlal edilmediğine, ikinci başvuruda Behzet Çakar yönünden ihlal edildiğine karar vermiştir.
Olaylar
Başvurucular haklarında kesinleşen mahkûmiyet hükümleri üzerine Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunmuştur. Anayasa Mahkemesi yaptığı değerlendirmede iki başvuru için de yeniden yargılama yapılmasına hükmetmiştir. Başvurucular Ağır Ceza Mahkemesine (Mahkemeler) müracaat ederek yargılamanın yenilenmesine ve haklarındaki hapis cezasının infazının durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemeler yargılamanın yenilenmesine, infazın durdurulmasına yer olmadığına hükmetmiş ve kararlar kesinleşmiştir. Bunun üzerine başvurucular bireysel başvuruda bulunmuştur.
İddialar
Başvurucular, Anayasa Mahkemesinin ihlal kararının gereğinin yerine getirilmeyerek hapis cezasının infazına devam edilmesi nedeniyle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
Mahkemenin Değerlendirmesi
Somut olaylarda başvurucular; Anayasa Mahkemesince verilen yargılamanın yenilenmesi kararı sonrasında kanun hükümlerinin yanlış yorumlanması neticesinde geçerli bir karar olmaksızın özgürlüklerinden yoksun bırakıldıklarını ileri sürmüştür.
Dolayısıyla başvuru konusu olaylarda çözümlenmesi gereken temel mesele, Anayasa Mahkemesi tarafından verilen bir ihlal kararı üzerine yenilenen yargılamada infazın durdurulmamasının kişi hürriyeti ve güvenliği hakkını ihlal edip etmediğidir.
Erol Eşrefoğlu Başvurusu Yönünden
Somut olayda Anayasa Mahkemesi, önceki kararda tespit ettiği ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için kararın bir örneğinin başvurucunun yargılandığı mahkemeye gönderilmesine hükmetmiştir. Ancak söz konusu ihlal kararında yeniden yargılamaya hükmedilmesinin ötesinde giderime ilişkin olarak yapılması zorunlu başkaca bir hususa yer verilmemiştir. Bu nedenle ihlal kararında hükmün ortadan kaldırılmasına karar verilmediği dikkate alındığında somut olayda yapılan yeniden yargılama sırasında infazın ertelenmesi hususunun derece mahkemelerinin takdirinde olduğu kabul edilmelidir.
Anayasa Mahkemesince verilen gerekçeli karar hakkının ihlaline ilişkin karar, başvurucunun mahkûmiyete bağlı tutulması ile mahkûmiyet arasındaki bağı koparmamaktadır. Bu nedenle yargılamanın yenilenmesi kararının verilmesi, başvurucunun tutma hâlinin niteliğini de etkilememektedir. Bu durumda başvurucunun bir suç isnadına bağlı olarak tutuklu olma kapsamında özgürlüğünden yoksun bırakılması söz konusu değildir.
Başvurucu hakkında verilen mahkûmiyet kararının infazının devamına daha önceki kesinleşmiş mahkûmiyet hükmü temelinde karar verildiği görülmektedir. Bu anlamda başvurucu hakkında verilen infazın devamı kararı, Anayasa'nın 19. maddesinin ikinci fıkrası çerçevesinde yetkili mahkemece verilmiş bir mahkûmiyet kararına dayalıdır ve kanuna uygundur.
Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edilmediğine karar vermiştir.
Behzet Çakar Başvurusu Yönünden
Başvuruya konu olayda Anayasa Mahkemesince verilen ihlal kararında müdafi yardımından yararlanma hakkıyla bağlantılı olarak hakkaniyete uygun yargılanma hakkına riayet edilmediği tespit edilmiştir. Ayrıca Anayasa Mahkemesi anılan kararda ihlalin giderimi bağlamında yeniden yargılama ile birlikte derece mahkemesinin başvuruya konu hükmü ortadan kaldırması gerektiğine de hükmetmiştir.
Derece mahkemesi Anayasa Mahkemesinin ihlal kararında belirttiği doğrultuda ihlalin sonuçlarını gidermek için gereken işlemleri yapmak ve bu çerçevede ihlal kararında belirtildiği üzere önceki kararı kaldırmak durumundadır.
Öte yandan ihlal kararı gereğince yapılan yeniden yargılama kapsamında hükmün ortadan kaldırılması yönünde verilecek olan kararın bir sonucu olarak artık dayanağı kalmayan hükme bağlı tutmanın sonlandırılması bir zorunluluktur. Dolayısıyla derece mahkemesince söz konusu ihlal kararı doğrultusunda hükmün ortadan kaldırılmasıyla birlikte derhâl infazın durdurulmasına karar verilmesi gerekmektedir.
Sonuç olarak derece mahkemesince Anayasa Mahkemesinin vermiş olduğu önceki ihlal kararı doğrultusunda hükmün ortadan kaldırılarak dayanağı kalmayan hükme bağlı tutmanın sonlandırılması (infazın durdurulması) gerekir. Buna rağmen infazın durdurulması talebinin reddedilmesi ve belli bir süre de olsa hükme bağlı olarak başvurucunun özgürlüğünün kısıtlanmaya devam edilmesi kişi hürriyeti ve güvenliği hakkına hukuka aykırı bir müdahale teşkil etmiştir.
Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine karar vermiştir.
Bu basın duyurusu Genel Sekreterlik tarafından kamuoyunu bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup bağlayıcı değildir.
Cevap yaz